Οι σύγχρονες αντισυλληπτικές μέθοδοι και η σημασία της ενημέρωσης των νέων

Για τη σημασία της ενημέρωσης των νέων και τις σύγχρονες αντισυλληπτικές μεθόδους μίλησε ο Επίκουρος Καθηγητής του Πανεπιστημίου Αθηνών, Περικλής Παναγόπουλος(*) στο πλαίσιο ενημερωτικής εκδήλωσης που πραγματοποιήθηκε στο Μέγαρο Μήτρος Σουλιμιώτης στον Δήμο Αγίας Βαρβάρας την Τετάρτη 10 Μαΐου, παρουσία του Αντιδημάρχου, Ανδρέα Λεωτσάκου.

Ο καθηγητής κ. Π.Παναγόπουλος, ξεκίνησε την ομιλία του μιλώντας για τον αριθμό των εκτρώσεων στη χώρα μας, ο οποίος προβληματίζει. Αναφέρθηκε τόσο στις σωματικές όσο και στις ψυχολογικές επιπτώσεις που μπορεί να έχει η διακοπή κύησης στις γυναίκες προκειμένου να υπογραμμίσει την κρισιμότητα της κατάστασης και στη συνέχεια προχώρησε στην παρουσίαση των διάφορων αντισυλληπτικών μεθόδων.

Αφού έκανε μία σύντομη αναδρομή στην ιστορία της αντισύλληψης, μίλησε αναλυτικά για τις επιλογές που έχουν οι γυναίκες στη σύγχρονη εποχή. Πιο συγκεκριμένα, ξεκίνησε μιλώντας για τα προφυλακτικά, που αποτελούν την πιο ευρέως διαδεδομένη μέθοδο αντισύλληψης στη χώρα μας, καθώς είναι φθηνά, ασφαλή και προσιτά σε όλους.

Έπειτα, αναφέρθηκε στα αντισυλληπτικά χάπια νέας γενιάς, τονίζοντας πως χρησιμοποιούνται σε πολύ μεγαλύτερα ποσοστά στο εξωτερικό από ότι στην Ελλάδα, κάτι το οποίο, όπως τόνισε οφείλεται στην ελλιπή ενημέρωση των γυναικών, καθώς και στην ορμονοφοβία, λόγω των παρενεργειών που μπορεί να είχαν παλιότερα τα χάπια.

Ολοκλήρωσε, παρουσιάζοντας το σπιράλ και τον κολπικό δακτύλιο, δύο μακροχρόνιες και αναστρέψιμες μεθόδους αντισύλληψης, που αποτελούν ιδανικές επιλογές για γυναίκες που έχουν πολλές υποχρεώσεις και βεβαρυμμένο πρόγραμμα, καθώς δεν χρειάζεται να τα θυμούνται καθημερινά.

Αυτό που έχει ιδιαίτερη σημασία, όπως όμως υπογράμμισε ο καθηγητής, είναι η ενημέρωση. Οι εκπαιδευτικοί και οι γιατροί διαδραματίζουν καθοριστικό ρόλο, στην πληροφόρηση των νέων και μπορούν να τα βοηθήσουν να γνωρίσουν σε βάθος τις επιλογές τους και να λάβουν την καλύτερη απόφαση, όσον αφορά στην υγεία τους. Η ιδανική αντισυλληπτική μέθοδος θα πρέπει να είναι αποτελεσματική, ασφαλής, καλά ανεκτή και την ίδια ώρα, να έχει τις ελάχιστες δυνατές παρενέργειες. Ας μην ξεχνάμε όμως ότι οποιαδήποτε μέθοδος είναι καλύτερη από μία ανεπιθύμητη εγκυμοσύνη!

Αφού ολοκλήρωσε την ομιλία του, ακολούθησε παρουσίαση της διαδικτυακής σελίδας prosexo.gr, στην οποία τόσο οι έφηβοι όσο και οι γονείς τους μπορούν να βρίσκουν πληροφορίες για τις νέες και τις παλιότερες αντισυλληπτικές μεθόδους που έχουν στη διάθεσή τους.

Περικλής Παναγόπουλος(*)

Επίκουρος Καθηγητής Πανεπιστημίου Αθηνών

Πανεπιστημιακό Νοσοκομείο Αττικόν

Γενικός Γραμματέας Ελληνικής Εταιρείας Οικογενειακού Προγραμματισμού Αντισύλληψης και Αναπαραγωγική Υγείας

Ημερίδα στη Θεσσαλονίκη

Εξελίξεις και καινοτομίες στην αντισύλληψη

Τις εξελίξεις αναφορικά με τις νέες μεθόδους αντισύλληψης παρουσίασαν εκπρόσωποι της ιατρικής κοινότητας σε ειδική εκδήλωση που πραγματοποιήθηκε την Τετάρτη 29 Μαρτίου στο ξενοδοχείο THE MET στη Θεσσαλονίκη.

O Mαιευτήρας Γυναικολόγος Γεώργιος Φραγγίδης (*) ξεκίνησε την ομιλία του κάνοντας μία σύντομη αναδρομή στην ιστορία της αντισύλληψης και τόνισε τη σημασία της, καθώς χάρη σε αυτή ο αριθμός των μητρικών θανάτων στις αναπτυσσόμενες χώρες έχει μειωθεί κατά 80%.

Στη συνέχεια, αναφέρθηκε στα ποσοστά χρήσης αντισύλληψης ανά τον κόσμο και στον αριθμό των εκτρώσεων που υπολογίζονται σε 41 εκατομμύρια παγκοσμίως κάθε χρόνο. Εντυπωσιακό είναι το γεγονός ότι το 20% όλων των κυήσεων καταλήγουν σε εκτρώσεις. Πιο συγκεκριμένα, στις ΗΠΑ κάθε 22 δευτερόλεπτα μία έφηβη μένει έγκυος, ενώ κάθε 67 δευτερόλεπτα μία έφηβη γίνεται μητέρα!

Τι συμβαίνει όμως στη χώρα μας; Τα στοιχεία σοκάρουν, καθώς όπως φαίνεται μία στις τρεις έφηβες έχει κάνει έκτρωση. Ένα ακόμη σημαντικό στοιχείο που πρέπει να λάβουμε υπόψη είναι οι ψυχολογικές επιπτώσεις που έχει η διακοπή μίας κύησης στις γυναίκες. Το 44% που έχουν κάνει έκτρωση εμφανίζουν νευρικές διαταραχές, το 25% επισκέπτονται ψυχίατρο, ενώ τα μισά ανήλικα κορίτσια που προχωρούν σε αυτή τη διαδικασία δεν ενημερώνουν τους γονείς τους!

Σύμφωνα με το Ινστιτούτο Ψυχικής και Σεξουαλικής Υγείας, οι εκτρώσεις υπολογίζονται περίπου στις 40.000 τον χρόνο ενώ το 80% από αυτές πραγματοποιείται σε ιδιωτικά ιατρεία. Υπάρχει όμως λύση στο πρόβλημα;

Η εκπαίδευση και η ενημέρωση των νέων είναι ιδιαιτέρως σημαντική. Οι καθηγητές καθώς και οι γιατροί, ο ρόλος των οποίων είναι καθοριστικός, μπορούν να συμβάλουν στην επίλυση του προβλήματος, βοηθώντας τους ενδιαφερόμενους να κάνουν τις σωστές επιλογές.

Ο Γεώργιος Φραγγίδης ολοκλήρωσε παρουσιάζοντας αναλυτικά τις αναστρέψιμες και τις μη μεθόδους αντισύλληψης, μιλώντας για τα πλεονεκτήματά και τα μειονεκτήματά τους και προετοιμάζοντας το κοινό για την ομιλία της Μαιευτήρος Γυναικολόγου Αναστασίας Βατοπούλου (**), η οποία λίγο αργότερα παρουσίασε τον κολπικό δακτύλιο.

Μία καινοτομία στην αντισύλληψη

«Η στάση της Ελλάδας στην αντισύλληψη δεν είναι ιδιαίτερα φιλική και όταν μία γυναίκα αποφασίσει να χρησιμοποιήσει κάποια μέθοδο επιλέγει συνήθως το χάπι... Γενικώς, το ποσοστό χρήσης αντισυλληπτικών μακράς δράσης είναι χαμηλό, ενώ ακόμη χαμηλότερο είναι το ποσοστό χρήσης του κολπικού δακτυλίου. Σήμερα, θα προσπαθήσω να αλλάξω αυτή την εικόνα, λέγοντας πως η κολπική χορήγηση φαρμάκων έχει πολλά πλεονεκτήματα» ανέφερε η Αναστασία Βατοπούλου.

Στη συνέχεια παρουσίασε τον δακτύλιο, το εύκαμπτο διαφανές πλαστικό δαχτυλίδι που προσφέρει χαμηλή δόση ορμονών και μίλησε εκτενώς για την τοποθέτησή του και τη χρήση του. Πιο συγκεκριμένα, ανέφερε ότι τοποθετείται εύκολα από την ίδια τη γυναίκα στον κόλπο μία φορά τον μήνα και προσφέρει χαμηλή δόση ορμονών για μία περίοδο τριών εβδομάδων που παραμένει στον κόλπο. Μετά από μία εβδομάδα χωρίς τον δακτύλιο, ένας καινούργιος τοποθετείται.

Τόνισε ότι σε σχέση με άλλα αντισυλληπτικά παρουσιάζει μικρότερη πιθανότητα ξηρότητας του κόλπου, η οποία συνδέεται με τη μείωση ερωτικής επιθυμίας και διαταραχές στη σεξουαλική επαφή.

Ολοκλήρωσε λέγοντας ότι ο κολπικός δακτύλιος είναι καλά ανεκτός, σχετίζεται με χαμηλή συχνότητα ανεπιθύμητων ενεργειών, όπως ο πονοκέφαλος, η ναυτία και η τάση μαστών.  Επιπλέον, επιτυγχάνει εξαιρετικό έλεγχο του κύκλου, παρά το γεγονός ότι περιλαμβάνει χαμηλή δόση ορμονών. Εξίσου σημαντικό είναι και το γεγονός ότι το 84% των γυναικών δεν τον αισθάνονται.

(*)Γεώργιος Φραγγίδης, Mαιευτήρας Γυναικολόγος, Διδάκτωρ ιατρικής ΑΠΘ, Πρόεδρος ΔΣ κλινικής «Γένεσις» Θεσσαλονίκης

(**)Αναστασία Βατοπούλου, Mαιευτήρας Γυναικολόγος, IFEPAG Fellow, Πανεπιστημιακή Υπότροφος, Υπεύθυνη Παιδικής και Εφηβικής Γυναικολογίας

Ο ΕΟΠΥΥ θα καλύπτει το κόστος για το χάπι της αντισύλληψης

Tην κάλυψη του κόστους του χαπιού της αντισύλληψης από τον ΕΟΠΥΥ, τόσο για τις ασφαλισμένες όσο και για της ανασφάλιστες γυναίκες στην Ελλάδα, προανήγγειλε ο υπουργός Υγείας, Ανδρέας Ξανθός, μιλώντας στην Ειδική Μόνιμη Επιτροπή Ισότητας, Νεολαίας και Δικαιωμάτων του Ανθρώπου της Βουλής, που συνεδρίασε με θέμα ημερήσιας διάταξης: «Γυναικεία Υγεία- Σεξουαλική και Αναπαραγωγική Υγεία».

Όπως είπε χαρακτηριστικά ο υπουργός Υγείας: «Έχω κάνει ήδη μια διερεύνηση με τον ΕΟΠΥΥ και νομίζω ότι μπορούμε να προχωρήσουμε σύντομα στην ένταξη του χαπιού της αντισύλληψης στη θετική λίστα φαρμάκων που αποζημιώνονται και να αναλάβει φυσικά την ευθύνη της κάλυψης του ο ΕΟΠΥΥ και για τους ασφαλισμένους και για τους ανασφάλιστους πολίτες. Νομίζω ότι το κόστος είναι διαχειρίσιμο. Το αντισυλληπτικό χάπι δεν μπορεί να θεωρείται σήμερα μια υπόθεση lifestyle. Είναι σημαντικό εργαλείο περιορισμού των εκτρώσεων και προφανώς η χρήση του πρέπει συνοδεύεται από μια καμπάνια ενημέρωσης και σεξουαλικής αγωγής που πρέπει να ξεκινάει από το σχολείο».

Η σημασία της αντισύλληψης στη ζωή των εφήβων

Με επιτυχία πραγματοποιήθηκε στις 17 και 18 Μαρτίου 2017, το 10ο Εντατικό Σεμινάριο Εφηβικής Ιατρικής*, στο Ζάππειο Μέγαρο. Στο συνέδριο, στο οποίο συμμετείχαν επιστήμονες πολλών ειδικοτήτων, παρουσιάστηκε μια πλούσια θεματολογία, πρωτοποριακά προγράμματα σε εθνικό και ευρωπαϊκό επίπεδο, ενώ έλαβαν μέρος και παιδιά με δικές τους δράσεις.

Μεταξύ άλλων, στο συνέδριο έγινε εκτενής αναφορά στις σεξουαλικές συνήθειες των εφήβων και στους τρόπους αντισύλληψης που υπάρχουν προκειμένου να προστατευτούν από τα σεξουαλικώς μεταδιδόμενα νοσήματα, τις ανεπιθύμητες εγκυμοσύνες και άλλους τους κίνδυνους που φέρει η έναρξη σεξουαλικής ζωής σε νεαρή ηλικία.

Μιλώντας στο συνέδριο, η Άρτεμις Τσίτσικα, Επικ. Καθηγήτρια Παιδιατρικής και Εφηβικής Ιατρικής και Επιστημονική Υπεύθυνος της Μονάδας Εφηβικής Υγείας (Μ.Ε.Υ.) της Β΄ Παιδιατρικής Κλινικής του Πανεπιστημίου Αθηνών, Νοσοκομείο Παίδων «Π. & Α. Κυριακού», ανέφερε ότι το 16% των εφήβων στην Ελλάδα έχει ολοκληρωμένη σεξουαλική επαφή με μέση ηλικία τα 15 έτη. Την ίδια ώρα, τόνισε ότι το 20% των εφήβων στη χώρα μας αναφέρει ότι έχει προχωρήσει σε διάφορα είδη σεξουαλικού πειραματισμού, με μέση ηλικία τα 13,5 έτη και σε πολλές περιπτώσεις, οι τακτικές που ακολουθούν οι νέοι ενέχουν πολλούς κινδύνους για την υγεία τους.

Μάλιστα, σύμφωνα με την κυρία Τσίτσικα, ένα μεγάλο ποσοστό των εφήβων χρησιμοποιεί προφυλακτικό, αλλά δεν το κάνει με τον σωστό τρόπο, δηλαδή σε κάθε σεξουαλική επαφή ή σε όλη τη διάρκεια της ερωτικής πράξης!

Εφηβικές κυήσεις και εκτρώσεις

Ως αποτέλεσμα, έχουμε πολλές ανεπιθύμητες κυήσεις και εκτρώσεις στις έφηβες. Όπως εξήγησε η ειδικός, οι μισές (50%) εφηβικές κυήσεις συμβαίνουν μέσα στους πρώτους έξι μήνες από την έναρξη της σεξουαλικής δραστηριότητας, ενώ οι έφηβοι τυπικά περιμένουν έναν χρόνο -ή και περισσότερο- μετά την έναρξη σεξουαλικής δραστηριότητας προτού ζητήσουν συμβουλή για αποτελεσματική αντισύλληψη. Πάντως, τα στοιχεία δείχνουν ότι οι έφηβοι ανώτερου κοινωνικοοικονομικού επιπέδου είναι πιο πιθανό να καθυστερήσουν την έναρξη σεξουαλικής δραστηριότητας και να χρησιμοποιήσουν αποτελεσματική αντισύλληψη.

Την ίδια ώρα, στην Ευρώπη, το 2013 οι λιγότερες γεννήσεις από έφηβες μητέρες 15-19 ετών παρατηρήθηκαν στη Δανία, στην Ολλανδία, στην Ελβετία, ενώ τα υψηλότερα ποσοστά γεννήσεων παρατηρήθηκαν στη Ρουμανία και στη Βουλγαρία. Στην Ελλάδα για το 2012 είχαμε εννέα γεννήσεις ανά 1.000 έφηβες μητέρες (15 έως 19 ετών) και οι έξι αφορούσαν σε κορίτσια ηλικίας 15 έως 17 ετών!

Δυστυχώς, μια εφηβική εγκυμοσύνη «κρύβει» πολλούς κινδύνους για τη σωματική και ψυχική υγεία ενός νεαρού κοριτσιού, ενώ μπορεί να έχει και πολλές κοινωνικές επιπτώσεις στη μετέπειτα ζωή του.

Αν και τα ποσοστά των ανεπιθύμητων κυήσεων στην Ελλάδα φαίνεται πως έχουν μειωθεί τα τελευταία χρόνια, οι εφηβικές γεννήσεις συνεχίζουν να παραμένουν ένα σημαντικό ιατρικό και κοινωνικό πρόβλημα για τη χώρα μας. Εξάλλου, δεν αναφέρονται όλες οι εγκυμοσύνες, ενώ υπάρχει και ένας «σκοτεινός» αριθμός αμβλώσεων και όπως είναι γνωστό, οι αμβλώσεις σε γιατρούς που δεν είναι κατάλληλοι, μπορούν να έχουν σοβαρές επιπτώσεις στη γονιμότητα μιας έφηβης.

Σύμφωνα με στοιχεία του Παγκόσμιου Οργανισμού Υγείας (ΠΟΥ), 80 εκατ. γυναίκες ανά έτος έχουν μια ανεπιθύμητη εγκυμοσύνη και πάνω από τις μισές οδηγούνται σε έκτρωση, συχνά υπό επικίνδυνες συνθήκες.

Όσον αφορά στις εκτρώσεις στην Ελλάδα, σύμφωνα με στοιχεία της Eurostat (2014), 40.000 εκτρώσεις τον χρόνο αποφασίζονται στη χώρα μας από κορίτσια ηλικίας κάτω των 18 ετών. Ακόμη, το 50% των νεαρών κοριτσιών που έχουν κάνει έκτρωση δεν έχουν ενημερώσει τη μητέρα τους, ενώ το 80% των αμβλώσεων στην Ελλάδα πραγματοποιούνται σε ιδιωτικά ιατρεία και κλινικές με μέσο κόστος τα 600 ευρώ.

Έφηβοι και αντισύλληψη

Από τα παραπάνω γίνεται ξεκάθαρο ότι η αντισύλληψη είναι ένα θέμα πολύ σημαντικό για την υγεία των εφήβων διότι μπορεί να αποτρέψει μια ανεπιθύμητη εγκυμοσύνη, να προστατέψει τους νέους από τα σεξουαλικώς μεταδιδόμενα νοσήματα και να προστατέψει τη μελλοντική τους γονιμότητα.

Η ιδανική αντισυλληπτική μέθοδος θα πρέπει να είναι αποτελεσματική, ασφαλής και ανεκτή από τους εφήβους και την ίδια ώρα, να έχει τις ελάχιστες δυνατές παρενέργειες.

Τα είδη αντισύλληψης

Υπάρχουν διάφορές μέθοδοι αντισύλληψης όπως οι μη παρεμβάσιμες (διακεκομμένη συνουσία, αποχή, τήρηση ημερολογίου), οι οποίες δεν θεωρούνται ιδιαίτερα αξιόπιστες, οι μέθοδοι φραγμού (αντρικό και γυναικείο προφυλακτικό, κολπικό διάφραγμα κ.α.), οι ορμονικές μέθοδοι (αντισυλληπτικά χάπια, κολπικός δακτύλιος, mini pill, ενέσιμη αντισύλληψη, επείγουσα αντισύλληψη) και άλλες μέθοδοι, όπως το ενδομήτριο σπείρωμα, οι οποίες, όμως, δεν συνιστώνται στις έφηβες.

Μέχρι σήμερα, το αντρικό προφυλακτικό παραμένει η δημοφιλέστερη μέθοδος αντισύλληψης στους νέους καθώς είναι φθηνό, αρκετά ασφαλές και προσιτό για εκείνους.

Μια πολύ καλή επιλογή για τους εφήβους είναι, σύμφωνα με την κυρία Τσίτσικα, ο συνδυασμός ορμονικής αντισύλληψης με τη χρήση προφυλακτικού. Στις ΗΠΑ και σε πολλές άλλες ευρωπαϊκές το αντισυλληπτικό χάπι χρησιμοποιείται ευρέως από τις νέες (μεταξύ άλλων συμβάλλει αποτελεσματικά στην αντιμετώπιση της δυσμηνόρροιας, της ρύθμισης του κύκλου, την ακμή και την ενδομητρίωση). Ωστόσο, στην περίπτωση των αντισυλληπτικών χαπιών τίθεται το θέμα της συμμόρφωσης των εφήβων, αφού πρέπει να γίνεται καθημερινή λήψη.

Ο κολπικός δακτύλιος

Μια ακόμη αποτελεσματική μέθοδος αντισύλληψης στην οποία αναφέρθηκε κατά τη διάρκεια της ομιλίας της η κυρία Τσίτσικα είναι ο κολπικός δακτύλιος. Ο κολπικός δακτύλιος που κυκλοφορεί και χρησιμοποιείται στην Ελλάδα (NuvaRing), εγκρίθηκε το 2001 από τον FDA και αναπτύχθηκε για να βελτιώσει τη συμμόρφωση.

Ο κολπικός δακτύλιος, ο οποίος μπορεί να χρησιμοποιηθεί με ασφάλεια από τις έφηβες, περιέχει συνδυασμό οιστρογόνου και προγεσταγόνου και εφαρμόζεται κυκλικά, όπως τα αντισυλληπτικά. Είναι μαλακός, ευλύγιστος, απελευθερώνει ημερησίως στον οργανισμό οιστρογόνο και προγεστίνη, ενώ μπορεί να αφαιρεθεί έως και τρεις ώρες κατά τη διάρκεια της σεξουαλικής επαφής.

Το prosexo.gr

Στο σημείο αυτό η Επικ. Καθηγήτρια Παιδιατρικής και Εφηβικής Ιατρικής αναφέρθηκε στο prosexo.gr, μια ιστοσελίδα που βρίσκεται υπό την Αιγίδα της Ελληνικής Εταιρείας Οικογενειακού Προγραμματισμού, Αντισύλληψης και Αναπαραγωγικής Υγείας και μέσω της οποίας, οι νέοι μπορούν να ενημερωθούν για τη σεξουαλική υγεία και τις επιλογές της αντισύλληψης.

Σύμφωνα με την κυρία Τσίτσικα, για την ολοκληρωμένη προστασία της υγείας των εφήβων χρειάζεται να υπάρξει μια συνδυασμένη μέθοδος η οποία μπορεί να περιλαμβάνει το προφυλακτικό και μία από τις μεθόδους ορμονικής αντισύλληψης που υπάρχουν στη χώρα μας.

* Το 10ο Εντατικό Σεμινάριο Εφηβικής Ιατρικής διοργανώθηκε από την Ελληνική Εταιρεία Εφηβικής Ιατρικής, τον Επιστημονικό Οργανισμό Μαζί για την Εφηβική Υγεία και τη Μονάδα Εφηβικής Υγείας (Μ.Ε.Υ.) της Β΄ Παιδιατρικής Κλινικής του Πανεπιστημίου Αθηνών, Νοσοκομείο Παίδων «Π. & Α. Κυριακού».

Οι νέες μέθοδοι αντισύλληψης μειώνουν τους κινδύνους για την υγεία

Για τα νεότερα αντισυλληπτικά μίλησε ο Αν. Καθηγητής Νικόλαος Σαλάκος* στην εκδήλωση «Γυναίκα και Υγεία», που διοργανώθηκε στο πολιτιστικό συνεδριακό κέντρο «Μίκης Θεοδωράκης» στην Αργυρούπολη, στις 8 Μαρτίου με αφορμή την Παγκόσμια Ημέρα της Γυναίκας.

Αφού επικρότησε την προσπάθεια του Δήμου Ελληνικού Αργυρούπολης για ενημέρωση το νέων πάνω σε ένα τόσο σημαντικό ζήτημα υγείας, μίλησε για τον ρόλο της εκπαίδευσης στα σχολεία και προχώρησε σε ένα ακανθώδες θέμα το οποίο απασχολεί μικρούς και μεγάλους: Τις εκτρώσεις.

Ποιος είναι τελικά ο αριθμός των εκτρώσεων στη χώρα μας; Ο Αν. Καθηγητής Νικόλαος Σαλάκος επισήμανε πως το συγκεκριμένο νούμερο δεν έχει καμία σημασία, παρά το γεγονός ότι έχει μειωθεί σημαντικά. «Το θέμα είναι τι κάνουμε εμείς οι ίδιοι για να σταματήσουμε τις εκτρώσεις», τόνισε.

Καθώς η επιστήμη προχωράει, ο κόσμος και ιδιαιτέρως οι έφηβοι, πρέπει να γνωρίζουν τα καινούργια σκευάσματα και τις νεότερες μεθόδους με τις οποίες μπορούν να προφυλαχτούν. 

Στη συνέχεια, παρουσίασε την κατάσταση στην Αμερική, αναφέροντας πως παρά την προηγμένη τεχνολογία και την καλή περίθαλψη, βρίσκεται στις πρώτες θέσεις όσον αφορά στις εγκυμοσύνες στην εφηβεία.

Οι πιο συχνοί λόγοι στους οποίους οφείλεται το φαινόμενο είναι η άγνοια μεθόδων αντισύλληψής, το υψηλό κόστος, οι δυσκολίες στην εφαρμογή και ο φόβος για μη αναστρεψιμότητα των μεθόδων αυτών.

Περισσότερο από το 50% των ανεπιθύμητων κυήσεων συμβαίνει σε γυναίκες που ακολουθούν αντισύλληψη, αλλά μόνο στο 10% η αιτία της αποτυχίας οφείλεται στη μέθοδο», ανέφερε ο κύριος Σαλάκος ο οποίος υπογράμμισε ότι το παραπάνω πρόβλημα μπορεί να ξεπεραστεί με τη χρήση νεότερων αποτελεσματικών και εύκολων στη χρήση μεθόδων, καθώς και με καλύτερη ενημέρωση για συνεπή εφαρμογή τους.

Άλλωστε, ο στόχος πλέον είναι η μέθοδος αντισύλληψης που θα επιλέξει κάποιος να χορηγείται εύκολα και να εμφανίζει λιγότερους κινδύνους για την υγεία, με τη μείωση των ορμονών. Έπειτα, τόνισε ότι οι ορμόνες διαφοροποιήθηκαν με το πέρασμα των χρόνων προς όφελος των γυναικών, όχι μόνο όσον αφορά στη σωστή αντισύλληψη αλλά και τις τυχόν επιπλοκές.

Τέλος, ο κύριος Σαλάκος παρουσίασε τις νεότερες μεθόδους αντισύλληψης και μίλησε εκτενώς για τον κολπικό δακτύλιο, σημειώνοντας ότι έχει αρκετά πλεονεκτήματα και δεν δημιουργεί επιπλοκές. Περισσότερες πληροφορίες για τον δακτύλιο υπάρχουν στη σελίδα prosexo.gr, που έχει στόχο να ευαισθητοποιήσει και να ενημερώσει για θέματα αντισύλληψης και αναπαραγωγικής υγείας, δίνοντας τη δυνατότητα σωστής και ολοκληρωμένης πληροφόρησης στο συγκεκριμένο θέμα.

* Σαλάκος Νικόλαος, Αν. Καθηγητής

Β΄ Μαιευτική και Γυναικολογική Κλινική Εθνικού και Καποδιστριακού Πανεπιστήμιου Αθηνών

Μεταναστευτικό: Η σημασία της αντισύλληψης για την προαγωγή της Υγείας

Τις εξελίξεις αναφορικά με το Μεταναστευτικό και τη χρήση υπηρεσιών Αναπαραγωγικής Υγείας συζήτησαν εκπρόσωποι της ιατρικής κοινότητας στο επιστημονικό πρόγραμμα που πραγματοποιήθηκε το Σάββατο 4 και την Κυριακή 5 Μαρτίου, στο Αρεταίειο Νοσοκομείο.

Στο επιστημονικό πρόγραμμα το «παρών» έδωσε, μεταξύ άλλων, ο υπουργός Μεταναστευτικής Πολιτικής, Ιωάννης Μουζάλας, ενώ η διημερίδα πραγματοποιήθηκε υπό την αιγίδα της Ελληνικής Εταιρείας Οικογενειακού Προγραμματισμού, Αντισύλληψης και Αναπαραγωγικής Υγείας, της Ευρωπαϊκής Εταιρείας Αντισύλληψης και Αναπαραγωγικής Υγείας (ESC), του Υπουργείου Υγείας, του Ιατρικού Συλλόγου Αθηνών και της Β’ Μαιευτικής και Γυναικολογικής Κλινικής του Εθνικού και Καποδιστριακού Πανεπιστημίου Αθηνών.

Κατά τη διάρκεια της διημερίδας, ιδιαίτερη σημασία δόθηκε στο θέμα της αντισύλληψης και της προστασίας των μεταναστών από τα Σεξουαλικώς Μεταδιδόμενα Νοσήματα.

Τη σημασία της αντισύλληψης υπογράμμισε κατά τη διάρκεια της ομιλίας του ο Μαιευτήρας Γυναικολόγος και Διδάκτωρ του Εθνικού και Καποδιστριακού Πανεπιστήμιου Αθηνών, Θεόδωρος Καλαμπόκας.

Ο κ. Καλαμπόκας αναφέρθηκε στη σπουδαιότητα της παροχής υπηρεσιών Αναπαραγωγικής Υγείας, τονίζοντας ότι όσο αυξάνεται η παροχή των υπηρεσιών στον συγκεκριμένο τομέα, τόσο αυξάνεται και η χρήση τους. Σύμφωνα με τον κ. Καλαμπόκα, οι μετανάστες έχουν γενικά χαμηλή πρόσβαση στις υπηρεσίες Υγείας, γεγονός που έχει ως αποτέλεσμα πολλές μη επιθυμητές εγκυμοσύνες.

«Στις χώρες τις Υποσαχάριας Αφρικής δεν υπάρχει πρόσβαση στις υπηρεσίες αντισύλληψης και Αναπαραγωγικής Υγείας, ωστόσο, εκεί που υπάρχει, παρατηρούμε και αύξηση στη χρήση τους», είπε ο κ. Καλαμπόκας.

Μιλώντας για τις πιο διαδεδομένες μεθόδους αντισύλληψης, ο ειδικός έφερε ως παραδείγματα το ενδομήτριο σπείρωμα (σπιράλ), το αντισυλληπτικό χάπι, το προφυλακτικό (γυναικείο και αντρικό) και τις ενέσιμες μεθόδους και στο σημείο αυτό αναφέρθηκε σε πρόσφατη έρευνα της Public Health που αφορούσε στο θέμα των μέτρων αντισύλληψης των μεταναστών στην Ελβετία. Όπως είπε, ακόμη και στην Ελβετία, η πλειονότητα των μεταναστών ζει σε άσχημες οικονομικές συνθήκες και πολλές από τις γυναίκες που μετανάστευσαν στη χώρα τα τελευταία χρόνια ήταν ανύπαντρες, είχαν μη επιθυμητές εγκυμοσύνες, προσέφευγαν πολύ αργά σε μαιευτική φροντίδα και είχαν πέσει και θύματα βίας κατά τη διάρκεια της κύησής τους!

Σύμφωνα με τον κ. Καλαμπόκα, είναι σημαντικό να δοθεί σημασία στην προσβασιμότητα των ευπαθών ομάδων, όπως των μεταναστών, στις υπηρεσίες αναπαραγωγικής υγείας διότι έχει παρατηρηθεί ότι όσο αυξάνεται η παροχή τους και υπάρχει εύκολη πρόσβαση, τόσο μεγαλώνει και η χρήση τους. Όπως σημείωσε, σε πολλές χώρες παραμένει ακόμη το πρόβλημα εύρεσης διαθέσιμων πόρων, ωστόσο, θετικής σημασίας βήματα  προς αυτή την κατεύθυνση θα αποτελέσει η οργάνωση ειδικών προγραμμάτων και η εκπαίδευση των μεταναστών και των προσφύγων γύρω από θέματα που αφορούν στην αντισύλληψη και την Αναπαραγωγική Υγεία.

Ο κολπικός δακτύλιος ως μέθοδος αντισύλληψης

Τη δεύτερη ημέρα του επιστημονικού συνεδρίου για το Μεταναστευτικό δόθηκε έμφαση σε μια αποτελεσματική μέθοδο αντισύλληψης η οποία κυκλοφόρησε σε Αμερική και Ευρώπη το 2001: Τον κολπικό δακτύλιο.

Τι είναι ο κολπικός δακτύλιος; Πρόκειται για ένα εύκαμπτο διαφανές πλαστικό δαχτυλίδι το οποίο περιέχει οιστρογόνο και προγεσταγόνο. Είναι 99% αποτελεσματικό όταν χρησιμοποιείται σωστά και τοποθετείται μία φορά τον μήνα στον κόλπο, προσφέροντας χαμηλή δόση ορμονών για μία περίοδο τριών εβδομάδων που παραμένει στον κόλπο.

Για τη σημαντική αυτή μέθοδο αντισύλληψης μίλησε η κυρία Πολυξένη-Μαρία Σαρλή, ειδικευόμενη ιατρός στη Β' Μαιευτική και Γυναικολογικη Κλινική, στο Αρεταίειο Νοσοκομείο Αθηνών. Αναφερόμενη στα πλεονεκτήματα του κολπικού δακτυλίου, η κυρία Σαρλή υπογράμμισε ότι πρόκειται για μια πραγματικά εύκολη και αποτελεσματική μέθοδο αντισύλληψης αφού, όπως σημείωσε, η εφαρμογή του κολπικού δακτυλίου δεν απαιτεί ιδιαίτερη προσπάθεια. Μάλιστα, με τη χρήση του δακτυλίου διατηρούνται σταθερά τα επίπεδα των ορμονών. Το μόνο που χρειάζεται είναι να υπάρχει επαφή με το κολπικό επιθήλιο και το βασικό ζητούμενο όσον αφορά στην τοποθέτησή του, είναι να μην ενοχλεί τη γυναίκα.

Στο πλαίσιο αυτό, η ειδικός είπε ότι με το πέρασμα των ετών δημιουργήθηκαν τουλάχιστον τέσσερις τύποι κολπικού δακτυλίου (ομοιογενής, «Shell ring», κεντρικός, σε ζώνες) που διέφεραν ουσιαστικά στην κατανομή των στεροειδών ορμονών στα διάφορα στρώματά τους.

Ο κολπικός δακτύλιος που κυκλοφορεί στην Ελλάδα (NuvaRing©) περιέχει συνδυασμό οιστρογόνου και προγεσταγόνου και εφαρμόζεται κυκλικά, όπως τα αντισυλληπτικά. Πιο αναλυτικά, μπορεί να χρησιμοποιηθεί έως και τρεις εβδομάδες συνεχόμενα (αφήνοντας μία εβδομάδα κενό), έχει αμελητέα επίδραση στο λιπιδαιμικό προφίλ, μειώνει τα επεισόδια των αιμορραγιών και παρουσιάζει αυξημένη αποτελεσματικότητα.

Επίσης, ο κολπικός δακτύλιος δεν χρήζει καθημερινής προσοχής, είναι εύκολος στην εφαρμογή και δεν χρειάζεται να αφαιρεθεί κατά την επαφή.

Η σημασία του οικογενειακού προγραμματισμού

Η σημασία του οικογενειακού προγραμματισμού κρίνεται, λοιπόν, απαραίτητη και όσον αφορά στο ζήτημα του Μεταναστευτικού, το οποίο απασχολεί έντονα τα τελευταία χρόνια την Ευρωπαϊκή Ένωση και ακόμη περισσότερο τη χώρα μας. Η αντισύλληψη, η σωστή χρήση των υπηρεσιών αναπαραγωγικής υγείας, η εκπαίδευση πάνω στα θέματα και η καλύτερη συμμόρφωση, μπορούν να φέρουν σημαντικά αποτελέσματα, όπως τη μείωση των ποσοστών των ανεπιθύμητων κυήσεων και τον περιορισμό των παρεμβάσεων, ευνοώντας συνολικά τους ανθρώπους αυτούς και ολόκληρη την κοινωνία.

Όλα όσα πρέπει να γνωρίζουμε για την αντισύλληψη στην εφηβεία

Στα κρίσιμα ζητήματα που αφορούν στην αντισύλληψη την περίοδο της εφηβείας αναφέρθηκαν εκπρόσωποι της ιατρικής κοινότητας την περασμένη Τρίτη, 14 Φεβρουαρίου, στο ξενοδοχείο Divani Caravel.

 Στο πλαίσιο της εκδήλωσης είχαν την ευκαιρία να παρουσιάσουν και τη νέα διαδικτυακή σελίδα prosexo.gr, στην οποία τόσο τα παιδιά και οι έφηβοι όσο και οι γονείς τους έχουν τη δυνατότητα να αντλούν χρήσιμη ενημέρωση για τις νέες και παλιές αντισυλληπτικές μεθόδους που έχουν στη διάθεσή τους.

Το συνέδριο ξεκίνησε με την ομιλία του Καθηγητή Μαιευτικής και Γυναικολογίας Ευθύμιου Κ. Δεληγεώρογλου*, ο οποίος μίλησε για τη σημασία της πρόληψης και τον τρόπο που πρέπει να προσεγγίζουμε τους εφήβους, οι οποίοι όπως ανέφερε χαρακτηριστικά «έχουν δικαίωμα επιλογής στη συμβουλευτική και την αντισύλληψη. Η ενημέρωση διαδραματίζει πολύ σημαντικό ρόλο στην προστασία τους απέναντι στη μάστιγα των ανεπιθύμητων κυήσεων, των εκτρώσεων και των Σεξουαλικώς Μεταδιδομένων Νοσημάτων» επεσήμανε «πόσο μάλλον σε μία εποχή που οι νέοι ξεκινούν τη σεξουαλική τους δραστηριότητα νωρίτερα από ότι στο παρελθόν».

 Συγκεκριμένα στην Ελλάδα φαίνεται πως περίπου οι μισές έφηβες ξεκινούν τη σεξουαλική τους ζωή πριν τα 17 τους χρόνια, ενώ υπάρχουν μελέτες που δείχνουν πως το 73% των εφήβων 14 έως 16 ετών, είχαν μιας κάποιας μορφής σεξουαλική δραστηριότητα. Εντυπωσιακοί είναι όμως και οι αριθμοί των εκτρώσεων στη χώρα μας, για τους οποίους μπορεί να μην διατίθενται συγκεκριμένα δεδομένα, υπάρχουν όμως αναφορές πως ο ετήσιος αριθμός τους κυμαίνεται μεταξύ 100.000-150.000, με το 20-25% αυτών, να αφορά νεαρά κορίτσια μικρότερα των 16 ετών!

Με αφορμή τα νούμερα αυτά ο καθηγητής παρουσίασε τα νέα δεδομένα, δίνοντας έμφαση στις μακροχρόνιες και αναστρέψιμες μεθόδους αντισύλληψης όπως ο κολπικός δακτύλιος (NuvaRing©) και το ενδομήτριο σπείραμα (IUD). Περισσότερες πληροφορίες για τα παραπάνω υπάρχουν και στη σελίδα prosexo.gr , το οποίο και παρουσίασε ο κύριος Δεληγεώρογλου.

Το prosexo.gr υπό την Αιγίδα της Ελληνικής Εταιρείας Οικογενειακού Προγραμματισμού, Αντισύλληψης & Αναπαραγωγικής Υγείας περιλαμβάνει όλες τις πρόσφατες εξελίξεις σε θέματα αντισύλληψης και σεξουαλικής υγείας προκειμένου να διευκολύνει τους νέους να  γνωρίσουν τις επιλογές που έχουν στη διάθεσή τους και να αποφασίσουν εκείνη που ταιριάζει καλύτερα στον τρόπο ζωής τους και τις ανάγκες τους.

Ακολούθησε, η ομιλία του Αν. Καθηγητή Νικόλαου Σαλάκου**, ο οποίος υποστήριξε πως πρέπει να επικεντρωθούμε στη σεξουαλική διαπαιδαγώγηση των εφήβων. Παρά τις αποτυχημένες προσπάθειες που έχουν γίνει στο παρελθόν για ενημέρωση των νέων, ο κύριος Σαλάκος υπογράμμισε πως «πρέπει να στεκόμαστε δίπλα τους διαρκώς και να τους ενημερώνουμε έγκυρα και έγκαιρα. Η συμβουλευτική και η εκπαίδευση των εφήβων αποτελούν  τη μοναδική επιλογή για την επίλυση του προβλήματος» κατέληξε.

*Ευθύμιος Κ. Δεληγεώρογλου

Καθηγητής Μαιευτικής & Γυναικολογίας

Ιατρικής Σχολής Εθνικού & Καποδιστριακού Πανεπιστημίου Αθηνών

Διευθυντής Β΄ Μαιευτικής &Γυναικολογικής Κλινικής , «Αρεταίειον» Νοσοκομείο

** Σαλάκος Νικόλαος, Αν. Καθηγητής

Β΄ Μαιευτική και Γυναικολογική Κλινική Εθνικού και Καποδιστριακού Πανεπιστήμιου Αθηνών